Archief van jaar: 2019

Zendamateurs mogen militairen dwarszitten

Een bijzondere week voor 25 Zuid-Limburgse zendamateurs. Zij mochten de vijand spelen tijdens een militaire oefening van de 102 EOV-compagnie.
DOOR HANS GOOSSEN
MAASTRICHT/GELEEN

Het was een heuse primeur voor zowel zendamateurs als landmacht. Voor het eerst werkten zendamateurs mee aan een oefening van de 102 EOV-compagnie. Waarbij meewerken in de praktijk vooral neerkwam op dwarszitten. De zendamateurs, leden van de afdeling Zuid-Limburg van de Veron, de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek ¬Nederland, kregen de afgelopen week namelijk de rol van vijand toebedeeld.
De in ’t Harde gelegerde compagnie houdt zich bezig met elektronische oorlogsvoering, EOV dus. In burgertaal komt dat neer op het detecteren, onderscheppen en wegdrukken van vijandelijke radiosignalen. Normaal speelde het landmacht¬onderdeel voor zijn eigen vijand, daarbij gebruikmakend van de eigen radiosignalen en frequenties.
„Maar die kenden we onderhand wel. Daarom hebben we voor deze oefening in Zuid-Limburg contact gezocht met de zendamateurs”, verklaart sergeant eerste klas Sebastiaan die de ¬oefening leidt. Conform de richtlijnen van Defensie houdt hij zijn achternaam voor zich. Zijn bijnaam Bob wil hij nog wel kwijt, ook al verwijst die naar zijn achternaam. Wat hem betreft gaat de afgelopen week als geslaagd de boeken in. „Het maakt het voor ons veel echter. Mijn mensen steken hier veel meer van op.”
Dat laatste kan Tom Koeken zich best voorstellen. De zendamateur uit Geleen is voorzitter van de afdeling Zuid-Limburg van de Veron, de Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek -Nederland. „Defensie gebruikt radiotechniek net als andere overheidsdiensten primair voor communicatie. De systemen moeten dus betrouwbaar zijn. Wij kunnen veel meer spelen met signalen, daar creatiever mee omgaan, andere vormen van radioverkeer en -technieken beproeven.”
Koeken was zelf nauw betrokken bij de oefening, met in totaal zo’n 25 leden van zijn club. „We hebben vanaf vaste locaties signalen verspreid, soms meerdere signalen gelijktijdig. Ook hebben we uitgezonden vanuit auto’s, waarmee we ons door Zuid-Limburg verplaatsten.”
Van Koeken mag de landmacht de volgende keer weer bellen. „Het mes snijdt aan twee kanten. Wij als zendamateurs krijgen zo ook de kans om ervaring op te doen met digitale technieken en te kijken wat we met onze apparatuur zo al kunnen.”
De heuvels van Zuid-Limburg maken de oefening extra aantrekkelijk voor de 102 EOV-compagnie. „Door die heuvels stuiteren de elektronische signalen heen en weer. Dat maakt het uitpeilen en detecteren een stuk minder gemakkelijk”, zegt sergeant Sebastiaan voor het tijdelijk hoofdkwartier in Maastricht, een niet meer gebruikt gebouw van Rijkswaterstaat.
Binnen hangt een lucht die een cocktail is van beslapen veldbedden en natte kloffies. Een deel van de compagnie is er al, de rest druppelt binnen, doorweekt na een fikse voettocht in de gutsende regen. „Bij ons werk is meer nodig dan affiniteit met computers. Dit hoort er ook bij”, grijnst de sergeant.

Morse en Amstel Gold Race
Een kunstzinnig verband wordt er gelegd tussen de Zuid Limburgse Radio Amateurs, Morse Code, de Amstel Gold Race en Maastricht.
Arthur Willemse stuurde een SMS met de volgende gegevens:

HOPE FOR THE EYE IN THE SKY
DURING
AMSTEL GOLD RACE 21-4-2019

De Es’Hail-2 satelliet werd op 15 november 2018 gelanceerd met een SpaceX Falcon 9 raket vanaf Cape Canaveral in Florida. De Es’hail-2 werd gezamenlijk ontwikkeld door de Qatar Amateur Radio Society, en Es’hailSat, de Qatar Satellite Company, onder technisch leiderschap van AMSAT-DL.

Dit is de eerste geostationaire amateur satelliet die 24 uur per dag op een vaste plaats aan de horizon staat. Je hebt dus geen beweegbare antenne meer nodig en ook geen last meer van Doppler shift! De transponders werden voor het eerst met succes getest op 23 december 2018, en zijn sinds deze maand voor algemeen gebruik geopend. Op verzoek van AMSAT Deutschland, QARS en Es’hailSat, heeft AMSAT nu aan de Es’hail-2 de naam Qatar-OSCAR 100, ofwel QO-100 toegekend.

Update Kuhne converter 27-2-2019

Belangrijke aanvulling op het stukje over mijn 1e Es”hail-2 satelliet verbindingen!

Het gaat over het minder goed functioneren van de Kuhne 2.4GHz up-convertor, zoals beschreven. Het lijkt me wel zo netjes om het verweer van de firma, zoals hieronder beschreven, nu ook te vermelden!

Mijn e-mail met klacht, welke ik ook beschrijf in mijn relaas over de Kuhne “MKU UP 2424 A Oscar Phase 4 Up-Converter”, is gisteren naar Kuhne Electronic verzonden en ik heb vandaag(!) al een antwoord gekregen.

De reactie houdt in dat de firma op de hoogte is van een “stability problem” . Men wordt vriendelijk verzocht het apparaat nog niet retour te sturen en nog even te te wachten, de Up-Converter functioneert wel (dit heb ik zelf ook vastgesteld) en kan men ondertussen blijven gebruiken.

Kuhne Electronic gaat contact opnemen met de eigenaars van het apparaat zodra er een oplossing in de vorm van een klein modificatie printje gereed is welke dan door hen in het apparaat ingebouwd zal worden. Men wil dit graag in “in one go”, dus als een gezamenlijke actie gaan doen.

Ik ben blij dat men het zo snel en serieus oppakt en geeft me nu weer het volle vertrouwen dat er een prima apparaat geleverd gaat worden!

Ed, PA1EW

Ed PA1EW beschrijft zijn ervaringen als volgt:

Na wat laatste handelingen aan mijn 2.4GHz satelliet up-link is het me vandaag, vrijdag 22 feb, eindelijk gelukt om zelf succesvol via deze mooie satelliet verbindingen te maken. Het weer werkte niet mee, maar ik kon net een droog hoekje vinden om alle apparatuur buiten op te stellen, zie de foto’s hierboven! De directe down-link ontvanger was nog niet klaar en ik maakte daarom voor ontvangst gebruik van de WebSDR IS0GRB.

Voor de uplink antenne heb ik een Helix-feed gemaakt, wat eigenlijk heel eenvoudig en niet kritisch bleek, in combinatie met een 78cm offset schotel, zoals die ook voor ontvangst van de Astra satelliet gebruikt wordt. Ik kreeg een perfecte aanpassing met de linksom circulair gepolariseerde helix antenne met 5 windingen. Na reflectie tegen de schotel gaat er dan een rechtsdraaiend circulair gepolariseerd signaal in de richting van de satelliet. Ik had de schotel globaal in de juiste azimuth gezet met hulp van een kompas en ook “even’” op een geschatte elevatie ingesteld.

Tot mijn verbazing kon ik rond 12.00 uur met 6W output (in de feed zal dit ca. 3 .. 4W zijn geweest) al meteen mijn eigen carrier signaal op 10489,700MHz horen! Na voorzichtig iets verder uitrichten van de schotel kon ik nog een paar dB winnen en mezelf met een heel ruim SSB signaal terug horen, met een flinke vertraging op de koptelefoon… Super!

Ik kreeg vervolgens vrij snel antwoord van Jan Ottens, PA0SSB, een oude rot op satelliet- en EME-gebied, waarmee ik dus mijn eerste QSO had. Nog diverse andere PA-stations werden gewerkt, OH, DL, F en ook erg leuk A71A van QARC in Doha – Quatar, het Es’Hail2 grondstation van deze mooie satelliet en de initiators van het project (zie de AMSAT-DL site).

De Kuhne up-converter 144-2400MHz is nog niet helemaal perfect, er zit een spoortje FM op het TX signaal en ook een beetje langzame drift. Dit was eerder ook bij andere stations opgevallen en besproken met o.a. Jan PA0SSB. Eens naar Kuhne schrijven wat zij er denken aan te gaan doen, het past niet in de kwaliteits-filosofie die dit bedrijf lang had (en het prijskaartje…). Neemt niet weg dat er best prima verbindingen mee te maken zijn.

Alles in de loop van de middag weer afgebouwd, en ik was natuurlijk dik tevreden. De eerste testen zijn zeer succesvol verlopen en ik kan nu verder gaan met de rest van de installatie. Het voelde wel aan als een “overwinning”, na een hele poos alleen maar kunnen luisteren naar de diverse stations (toch best wel wat PA/PE/PD). Als je de footprint ziet van deze satelliet dan realiseer je je welk bereik dat er mogelijk is ( o.a. PY-Brazilie, China, India, etc is mogelijk ).

Dit was mijn eerste test om eerst te kijken of mijn TX signaal werkt. Uiteindelijk wil ik met 1 x vast opgestelde offset-schotel, uitgerust met een dualband-patch feed, een full-duplex TX en RX pad opbouwen. De LNB wil ik gaan aanpassen/vergrendelen m.b.v. de mini-GPSDO module van Leo Bodnar zodat de RX-IF op 70cm uitkomt. Ik werk dan met 2m en 70cm achterzet transceiver, evt mijn all-mode triple bander TS-790E. Dit is nu even blijven liggen om snel QRV te worden zoals dit gelukt is.

Op het AMSAT-DL forum is erg veel nuttige informatie te vinden. O.a. Remco PA3FYM heeft een goede kijk op de zaken en heeft veel nuttige inbreng. Er blijken veel verschillende oplossingen mogelijk te zijn, voor elk wat wils. Jan Ottens PA0SSB vertelde mij dat er in Electron een beschrijving komt van zijn speciale manier om onstabiele DRO-LNB’s te stabiliseren in zijn systeem. Het werkt inderdaad perfect, zoals ik zelf kon vaststellen tijdens ons satelliet QSO.

Verder is mijn plan om ook een portable station te maken dat al schijnt te werken met een mini-schotel van 30cm (net ON4CJQ/portable gehoord welke zo’n setup succesvol gebruikt). Ik ben in 1984 met Oscar 10 even actief geweest en heb toen diverse stations gewerkt ( o.a. USA) en is daarna lang stil gevallen, tot nu dan…

Ronald, PE2KMV, hield op 9 jan j.l. zijn enthousiaste lezing over het DAPNET bij ons in Schimmert. Zoals beloofd hierbij zijn volledige presentatie, en een aantal belangrijke links, waarvoor veel dank Ronald!

LINKS

• Download de volledige presentatie hier als PDF of Powerpoint
• DAPNET support desk: https://support.hampager.de/
• DAPNET Home: https://www.hampager.de/
• Home RWTH Funkgruppe: https://www.afu.rwth-aachen.de/
• DAPNET DokuWiki: https://hampager.de/dokuwiki/doku.php
• Website van Ronald, PE2KMV: https://www.pe2kmv.nl/wp/pocsag-nl/pocsag/